Als je definitief gaat wonen in Spanje dan ben je uitgeschreven in Nederland of België en kun je dus in je geboorteland geen verzekering meer afsluiten bij een Nederlandse of Belgische zorgverzekeraar. Je komt in Spanje dan als nieuwe inwoner terecht bij de Seguridad Social ofwel de Spaanse sociale zekerheid.
In Spanje bestaat nog een collectief verzekeringssysteem waardoor alle inwoners van Spanje in principe verzekerd zijn. De Seguridad Social afdeling in Spanje omvat echter niet alleen de ziektekosten maar ook de arbeidsongeschiktheid en pensioenen in Spanje.
In tegenstelling tot wat veel mensen denken is de ziekenzorg niet gratis in Spanje. Alle werkers, werkgevers en zelfstandige ondernemers betalen mee om het gezondheidssysteem in Spanje te bekostigen. Dat doet men door premies die worden ingehouden op het loon of in het geval van zelfstandig werken door een maandelijkse bijdrage.
In Spanje is het verplicht om een sociale verzekeringspremie te betalen als je werkzaam (zowel tijdelijk alsook vast) bent of als je als zelfstandige ondernemer (autónomo) gaat werken in het land. Veel mensen sluiten als aanvulling op de sociale verzekering ook een particuliere verzekering af.
Inschrijven
Men dient zich in te schrijven bij de Spaanse sociale zekerheid genaamd “Tesorería de la Seguridad Social” (TGSS). Deze instantie heeft in alle grote steden dependances die je HIER kunt zoeken.
Om jezelf in te schrijven heb je het ingevulde formulier nodig (modelo TA) wat HIER te downloaden is. Samen met het ingevulde formulier en een paspoort, NIE of in het geval van een Spanjaard DNI kun je naar een TGSS kantoor gaan. Naast het eerdergenoemde heb je ook een arbeidscontract nodig om te laten zien dat je werkt of het bewijs dat je zelfstandige ondernemer bent in Spanje.
LEESTIP: Wat is het NIE-nummer in Spanje
Belangrijk is dat alle documenten origineel zijn en dat je tenminste één kopie van alles meeneemt (om zeker te zijn kun je beter twee kopieën van alles meenemen).
Nadat deze stap is voltooid ontvang je binnen 45 dagen je socialezekerheidsnummer (número de afiliación a la seguridad social).
Gemeente
Mocht je nog niet ingeschreven staan (empadronado) in je gemeente in Spanje dan dien je dat te doen door naar het gemeentehuis te gaan en jezelf in te schrijven wanneer je een “justificante de empadronamiento” ontvangt. Door jezelf in te schrijven bij de gemeente kun je gebruikmaken van de “sanidad pública” ofwel de gezondheidszorg.
LEESTIP: Inschrijven bij de gemeente in Spanje
Huisarts
Als je het socialezekerheidsnummer hebt en je bewijs dat je staat ingeschreven bij de gemeente, kun je naar de lokale huisartsenpost ofwel “centro de salud” gaan om jezelf daar in te schrijven. Je ontvangt dan een pasje ofwel “tarjeta sanitaria” die verbonden is aan de autonome regio waar je woont en werkt. Dit pasje geeft echter wel landelijke dekking.
De centro de salud kan omschreven worden als een plaats waar huisartsen (médicos de cabecera) werken, de eerste hulp post (urgencias) is en in sommige gevallen gesproken kan worden van een klein ziekenhuis (hospital). Dit is over het algemeen de eerste plaats waar je naartoe gaat in het geval van gezondheidsklachten. Er zijn in de steden ook grotere ziekenhuizen te vinden.
LEESTIP: De gezondheidszorg in Spanje
Kosten
Zoals eerder vermeld menen nog steeds veel mensen dat de gezondheidszorg gratis is in Spanje maar dat is niet waar. Elke werknemer en ook werkgevers en zelfstandige ondernemers betalen premie aan de sociale zekerheid. Deze premie geeft recht op gezondheidszorg (behalve privé instellingen en ziekenhuizen), pensioen en arbeidsongeschiktheid uitkering. De hoogte van de premie is afhankelijk van het salaris en familieomstandigheden.
Ook zelfstandige ondernemers betalen een x-bedrag (cuotas de autónomos) om gebruik te kunnen maken van de sociale zekerheid. Dit is geen vrije keuze maar een verplichting. Sinds 1 januari 2019 is dat bedrag minimaal maandelijks 283,30 euro en maximaal maandelijks 1.220 euro (afhankelijk van de hoogte van het zogenaamde fictieve loon ofwel base de cotización).
Hoe meer men als zelfstandige ondernemer maandelijks betaalt, hoe hoger het bedrag is dat men krijgt uitbetaald bij ziekte of wanneer men met pensioen gaat.
