In de hele regio Comunidad Valenciana, dus in de provincies Castellón, Valencia en Alicante, wordt elk jaar op 9 oktober de Día de la Comunidad Valenciana gevierd. Op deze datum staat de hele regio stil bij het feit dat op 9 oktober 1238 Koning Jaime I de stad Valencia heroverde op de Moorse bezetters waarna vele jaren later in 1304-1305 het Reino de Valencia werd opgericht.
Op 9 oktober en de dagen ervoor worden er veel activiteiten georganiseerd in de regio Valencia. Zo zijn er processies waarin de autoriteiten meelopen, zijn er middeleeuwse markten, optredens en op de dag zelf vuurwerk.
Terwijl er festiviteiten zijn in de hele autonome regio ligt de aandacht meestal in de grotere steden zoals Castellón, Alicante en natuurlijk de hoofdstad Valencia. Het is in de hoofdstad waar op 9 oktober de Valenciaanse vlag ‘senyera’ gedragen wordt van het gemeentehuis waar de vlag bewaard wordt tot aan de kathedraal. Tijdens de stoet wordt er gestopt bij het standbeeld van Koning Jaime om bloemen te leggen.
De avond voor de feestdag zelf vindt er in het Turia Park in Valencia om middernacht een spectaculair vuurwerk plaats. Op 9 oktober is er ook genoeg vuurwerk te zien in Valencia en wordt uiteraard de mascleta (knalvuurwerk) erbij gehaald (bekend van de fallas).
Geliefden
Op 9 oktober wordt er nog een ander feest gevierd namelijk dat van de heilige San Dionisio, de heilige van de geliefden. Op die dag vindt er een traditie plaats die de naam “mocaorá” heeft gekregen en waarbij mannen aan hun vrouwen, vriendinnen of geliefden een geknoopte zijden sjaal geven met daarin marsepein, symbool van vruchtbaarheid in de Comunidad Valenciana. De vrouw dient deze sjaaltjes te bewaren om te laten zien hoe lang de liefde al duurt.
Koning Jaime
Rey Jaime heeft in het Nederlands de naam Jacobus I van Aragón gekregen en heeft als bijnaam de ‘overwinnaar’. Jacobus I was niet alleen koning van Aragón maar ook graaf van Barcelona, heer van Montpellier en koning van Mallorca. Jacobus of Jaime staat met name bekend vanwege zijn verovering (reconquista) van de Balearen eilanden van de Moorse bezetters, te weten in het jaar 1229 Mallorca, 1232 Menorca en 1235 Ibiza. In 1238 veroverde Jaime Valencia en daarna Murcia in 1244.
De herovering van wat nu bekend staat als de Comunidad Valencia gebeurde eigenlijk tussen 1229 en 1245 waarbij Jaime 16 jaar nodig had om alle regio’s te heroveren op de Moren. De herovering gebeurde in verschillende fases waarbij deze begon in het noorden zoals Burriana, Peñíscola en Morella in de huidige provincie Castellón gevolgd door de verovering van Valencia op 9 oktober 1238 en later verder naar het zuiden in de huidige provincie Alicante tussen 1242 en 1245.
