Spanje biedt enkele voordelen als woonland, zoals goed weer (bijna) het hele jaar door, een welkome cultuur, een ontspannen levensstijl en relatief lage kosten van levensonderhoud. Al deze voordelen komen met relatief lage prijzen in de winkels en horeca, al zijn ook in Spanje de kosten van levensonderhoud de afgelopen jaren gestegen, maar blijven deze vergeleken met andere landen relatief laag. In dit artikel kijken we naar de gezondheidszorg in Spanje, en dan specifiek die voor buitenlanders.
Spanje is bekend om zijn uitstekende gezondheidszorg, maar ook dit is de laatste jaren vanwege personeelstekorten en bezuinigingen achteruit gegaan. Er zijn twee soorten gezondheidszorg in Spanje: openbare en privé. We bekijken beide mogelijkheden in Spanje, kijken naar het aantal ziekenhuizen en onderzoeken de wachtlijsten.
Openbare gezondheidszorg
De openbare gezondheidszorg in Spanje wordt gefinancierd door de overheid en is toegankelijk voor iedereen die in Spanje woont of werkt. Buitenlanders die officieel in Spanje wonen of een werkvergunning hebben zijn ook gerechtigd om gebruik te maken van de openbare gezondheidszorg. De kosten van de openbare gezondheidszorg worden bekostigd door belastingen en sociale bijdragen, waardoor deze voor de meeste inwoners en legale buitenlanders gratis of tegen een lage vergoeding te gebruiken is.
Je kunt als buitenlandse ingezetenen gebruikmaken van het openbare gezondheidssysteem. In principe worden buitenlanders in Spanje volgens de wet gezien als inwoners van Spanje voor de openbare gezondheidszorg, en heeft iedereen die in Spanje woont recht op medische assistentie. Daarvoor moet je wel meer dan 90 dagen woonachtig zijn in Spanje, waarbij het niet uitmaakt of je wel of niet staat ingeschreven als bewoner van het land. Iemand die minder dan 90 dagen verblijft in Spanje wordt gezien als een ‘tijdelijke inwoner’ en heeft geen recht op de gratis gezondheidszorg.
NOTA: de gezondheidszorg in Spanje, en zeker voor buitenlanders, is een nogal complex systeem en is, ondanks landelijke regels, niet overal in elke autonome regio hetzelfde. Er kan verwarring zijn over de 90 dagen. De 180-dagenregeling (per belasting/kalenderjaar) heeft te maken met het wel of niet zijn van fiscaal resident, terwijl de 90 dagen te maken heeft met een aaneengesloten periode dat men in Spanje verblijft zoals HIER op de website van het ‘Ministerio del Interior’ omschreven voor ‘Ciudadanos de la Unión Europea’. De 90-dagen regeling staat ook uitgelegd op DEZE website van de EU.
De openbare gezondheidszorg in Spanje is echter niet altijd even snel en efficiënt, zoals in andere landen. Wachttijden voor bepaalde medische behandelingen kunnen lang zijn, vooral in gebieden met een hoge bevolkingsdichtheid. Bovendien zijn er beperkingen op de beschikbaarheid van specialistische zorg en medicijnen in de openbare gezondheidszorg.
Privé gezondheidszorg
De privé gezondheidszorg in Spanje biedt een snellere en efficiëntere dienstverlening dan de openbare gezondheidszorg, maar is wel duurder. De privé gezondheidszorg wordt gefinancierd door verzekeringen of particuliere betalingen en biedt toegang tot een breder scala aan medische behandelingen en specialistische zorg. Buitenlanders kunnen zich aansluiten bij een privé ziektekostenverzekering of betalen voor medische diensten op basis van hun eigen budget.
In Spanje zijn er ook privé ziekenhuizen die zowel openbare als privé zorg aanbieden. In deze ziekenhuizen kun je kiezen voor openbare of privé zorg afhankelijk van de verzekeringsstatus of het budget. Er zijn uitstekende privé ziekenhuizen in Spanje te vinden waarbij deze soms op internationale lijsten staan van beste ziekenhuizen ter wereld.
Privé verzekeringen
Er zijn veel verzekeringsmaatschappijen in Spanje die meerdere plannen en tarieven hebben. De bekendste zijn Asisa, Adeslas, Sanitas, Caser, DKV, Mapfre en AXA. Op deze website van Rankia.com kun je (in het Spaans) een overzicht en omschrijving zien van de beste maatschappijen.
TIP: Mocht je in het Nederlands geholpen willen worden dan kun je ook terecht bij Cogesa Expats waar o.a. Nederlands gesproken wordt en waar je naast informatie vragen ook diverse verzekeringen kunt afsluiten.
Aantal ziekenhuizen
Volgens Statista heeft Spanje meer dan 700 ziekenhuizen waarvan 342 ‘hospitales públicos’ (openbare ziekenhuizen) en 429 ‘hospitales privados’ (privé ziekenhuizen) met in totaal 158.000 ziekenhuisbedden. Er zijn dus meer privé dan openbare ziekenhuizen in Spanje waar in totaal 643.261 personen werken waarvan 116.313 artsen, 182.439 verpleegkundigen en vroedvrouwen en 141.216 verpleeghulpen.
Wachtlijsten
Volgens de laatste cijfers die bekend zijn gemaakt en betrekking hebben op het eerste halfjaar van 2022, heeft Spanje 742.518 patiënten die op een niet-urgente chirurgische ingreep in het Spaanse nationale gezondheidssysteem wachten. Dat aantal is echter niet in elke autonome regio gelijk, maar het landelijk gemiddelde is bijna vier maanden wachttijd.
Jaarlijks worden in de ziekenhuizen van het ‘Sistema Nacional de Salud’ (openbare publieke ziekenhuizen) 3,7 miljoen operaties uitgevoerd. Terwijl de gemiddelde wachttijd bij de openbare ziekenhuizen 113 dagen (3 maanden en 23 dagen) is, is dat bij de particuliere ziekenhuizen gemiddeld 79 dagen (2 maanden en 19 dagen). Bij 60% van de particuliere patiënten is de wachttijd 60 dagen of langer. Het is niet bekend hoeveel operaties worden uitgevoerd in particuliere ziekenhuizen.
De belangrijkste informatie over de wachtlijsten voor niet-urgente chirurgische ingrepen in de openbare ziekenhuizen zijn als volgt: de gemiddelde wachttijd is 113 dagen, of 3 maanden en 23 dagen en 17,6% van de patiënten moet echter meer dan zes maanden wachten. Concreet zijn de specialiteiten met de meeste wachtende patiënten: Traumatologie (187.404 personen) en Oogheelkunde (159.218), terwijl die met de minste wachtende patiënten thoracale chirurgie (2355 patiënten) en hartchirurgie (3304) zijn. Gekeken naar de wachttijd is dat voor Plastische Chirurgie (226 dagen) en Neurochirurgie (193 dagen) het langst, in tegenstelling tot Dermatologie (63 dagen) en Hartchirurgie (75 dagen).
Spaanse taal
Het beheersen van de Spaanse taal wordt door veel buitenlanders die de stap al gewaagd hebben om in Spanje te gaan wonen, als belangrijk gezien. Als je aan de Costa alleen met personen uit je eigen land omgaat, zal het geen probleem zijn, maar het niveau Engels is niet hoog in Spanje en dus is een beheersing van de Spaanse taal belangrijk. Niet alleen om jezelf verstaanbaar te maken en alles beter te begrijpen, maar ook om beter te integreren.
Mocht je te maken krijgen met de Spaanse gezondheidszorg, dan moet je er rekening mee houden dat alles in het Spaans gebeurt (logisch, want je bent in Spanje). Dat kan soms moeilijk zijn als je de taal niet goed beheerst want de diagnoses, informatie, documenten, gesprekken etc. zijn allemaal in het Spaans en de tweede officiële taal zoals het Catalaans of Galicisch. Dat kan bij privé ziekenhuizen anders zijn want daar werken soms wel personen die meerdere talen beheersen.
TIP: Mocht je aan de Costa Blanca in het Nederlands geholpen willen worden, dan kun je soms ook terecht bij privé ziekenhuizen waar deze taal wordt gesproken, zoals in Benidorm, Denia, Calpe, Moraira en Albir bij HCB Hospitales (klik hier voor de Nederlandstalige website) of in Benidorm bij het Hospital Clinica (klik hier voor de Nederlandstalige website).
Conclusie
Spanje biedt een uitstekende gezondheidszorg voor zowel inwoners als buitenlanders. De openbare gezondheidszorg is toegankelijk voor iedereen die in Spanje woont of werkt en wordt gefinancierd door de overheid. Hoewel de openbare gezondheidszorg gratis of tegen een lage vergoeding is, kan de dienstverlening soms traag zijn. De privé gezondheidszorg biedt een snellere en efficiëntere dienstverlening, maar is wel duurder.
